Le-zen en Schrij-ven
Gebied: -
Ingezonden door: Carla Holland ()
Datum: 27 januari 2008 17:02 uur
Rubriek: Onderwijs & Welzijn
22% van alle Rotterdammers van zestien jaar en ouder en 50% van de leerlingen van MBO niveau 1 en 2 is 'laaggeletterd': ze kunnen slecht lezen of schrijven. Hoog tijd om de aanval te openen!
Algemeen
Het ministerie van OCW schreef een "Aanvalsplan laageletterdheid 2007-2010" , waar aan nu volop gezamenlijk, uitvoering gegeven wordt door vele bibliotheken in Zuid-Holland, waaronder Bibliotheek Rotterdam en de 3B-Bibliotheek.
Medewerkers van de bibliotheken hebben een speciale training gevolgd om laaggeletterdheid te herkennen en daar adequaat naar te kunnen handelen.
Zo staat er in de bibliotheek in Bleiswijk een collectie speciaal voor kinderen en hun opvoeders voor 12 jaar, is er een plek voor kinderen van 14 + en kunnen volwassenen met leesproblemen/ taalachterstand, allochtoon of autochtoon, hier terecht voor materiaal.
Deze "pleinen" hebben tot doel het lezen te stimuleren, laten zien dat lezen leuk is. Het spelen op een playstation III in de bibliotheek hoort daarom straks ook tot de mogelijkheden.
Ook in de vestigingen Berkel en Rodenrijs en Bergschenhoek wordt op dit moment gewerkt aan de invulling en presentatie van deze speciale collecties.
Meer informatie over laaggeletterdheid en Makkelijk lezen pleinen in de 3B-Bibliotheek .
Nederland leest en schrijft
In mei van dit jaar kwam de gemeente Rotterdam met het Actieplan laaggeletterdheid 2007 - 2010 Rotterdam leest! Rotterdam schrijft! Het plan borduurt voort op het Aanvalsplan Laaggeletterdheid 2006 - 2010 van het ministerie van OCW, 'Van A tot Z betrokken'. De komende jaren willen Bibliotheken vanuit een provinciebreed project het aanbod voor laaggeletterden meer afstemmen op de wensen en behoeften van deze doelgroep. Grote plannen die de komende jaren moeten worden omgezet in krachtige acties. Bibliotheek Rotterdam is daar inmiddels druk mee bezig.
Smoezen zoeken
Bibliotheek Rotterdam wil in eerste instantie het taboe op laaggeletterdheid doorbreken. Hoe belangrijk is dat eigenlijk? Ruud Remmerswaal weet er alles van. Hij is projectleider bij het Albeda College en gespecialiseerd in analfabetisme en laaggeletterdheid. Op vrijdagochtend 14 december was hij voorzitter van de eerste van een serie van drie workshops over laaggeletterdheid, bedoeld voor bibliotheekmedewerkers uit de regio Rotterdam. "Iedereen in Nederland kan lezen en schrijven. Althans, dat is de algemene gedachte. Als je niet hoort bij de 78% die heel vanzelf elk woord tot zich neemt, hoor je er niet bij. Je wordt niet voor vol aangezien. De meeste laaggeletterden hebben dan ook weinig zelfrespect."
Wisselende reacties
De workshop in de Centrale Bibliotheek was er op gericht bibliotheekmedewerkers te leren omgaan met het feit dat sommige mensen nauwelijks kunnen lezen en schrijven. Ook het herkennen van laaggeletterdheid kwam aan de orde. In een korte inleiding legde Ruud Remmerswaal de zestig bibliotheekmedewerkers onder meer de cijfers over laaggeletterdheid voor. Vervolgens confronteerde hij hen met vragen als: "hoe kunnen we als bibliotheek maar ook als individuele medewerkers de laaggeletterden helpen", "moeten we laaggeletterden individueel benaderen of als groep" en "hoe herken je dat iemand slecht kan lezen of schrijven". De vragen zorgden voor behoorlijk wat discussie en de reacties waren wisselend, maar dat de bibliotheek een belangrijke, positieve rol kan en moet spelen in het gevecht tegen laaggeletterdheid was voor iedereen zeker.
Conclusies?
De belangrijkste conclusie van de deelnemers aan deze eerste workshop was dat de bibliotheek niet geschikt is voor een één-op-één-benadering van laaggeletterden. Vooralsnog lijkt het beter om uit te gaan van afgebakende doelgroepen (bijvoorbeeld ouderen, jonge moeders met kinderen) en tegelijk de omgeving bewust te maken van het probleem van laaggeletterdheid. Deze uitkomsten worden straks bekeken samen met de uitkomsten van de beide volgende workshops.
Een eigen plek
Samen met een aantal partners gaat Bibliotheek Rotterdam de strijd tegen laaggeletterdheid aan. Daarvoor worden verschillende middelen ingezet. Onlangs is het eerste 'Makkelijk-Lezen-Plein' voor kinderen met dyslectie en hun ouders officieel geopend. Maar de komende tijd worden in de Centrale Bibliotheek en in de wijkbibliotheken Bloemhof, Delfshaven, Oude Noorden en Charlois ook 'Lees- en schrijfplekken' ingericht, speciaal voor volwassenen met lees- en schrijfproblemen. Voor jongeren komen er '4you-plekken' in de Centrale Bibliotheek en de wijkbibliotheken, Bloemhof, Delfshaven, IJsselmonde en Alexanderpolder. Het worden plezierige plekken, waar de boeken zo worden neergezet dat de voorkant van het omslag direct te zien is. Om het zoeken makkelijker te maken, staan de boeken niet in kasten, maar in bakken, gesorteerd op thema. De boeken zijn niet te dik en het taalgebruik is eenvoudig. Er zijn ook tijdschriften en luisterboeken en er is een sprekende krant. Op computers kan worden geoefend met onder meer Learnonline.nl: leuk én interessant. Ook aan gaming is gedacht. Bepaalde games zijn namelijk heel goed geschikt om het lezen te bevorderen. Kortom: het worden leuke en gezellige plekken waar elke Rotterdammer gewoon, lekker kan (leren) lezen of iets anders kan doen wat het lezen bevordert!
Andere projecten uit het pakket laaggeletterdheid van Bibliotheek Rotterdam:
- Workshopdagen Taalkr8!-Leeskr8!
- Ouderbijeenkomsten De Voorleesvogel
- Lees & Schrijfprogramma op E-TV
Een bibliotheek met een missie
Bibliotheek Rotterdam is hét kenniscentrum van stad en regio en een ontmoetingsplaats van mensen en culturen. Met het omvangrijke project voor laaggeletterden maakt de bibliotheek deze missie meer dan waar.